Japan

Wel is het papier maken vanuit China verder westelijk getrokken. Het is bekend, dat het rond het jaar 384 in het toenmalige Korea terecht kwam. Van daar uit werd het papier maken uit het Koreaanse koninkrijk Goguryeo naar het eertijdse Japan gebracht en wel in het jaar 610. Dit werd gedaan tijdens een diplomatieke missie, waar een boeddhistische monnik Donchô deel van uitmaakte. Hij stelde de techniek van het papier maken voor aan het hof van de keizer Shotoku Taishi.  De keizer op zijn beurt moedigde met succes de beoefening van het ambacht papier maken aan.

Deze Donchô, of Damjing, had als boeddhist uitgebreide kennis van de Vijf Klassieke Werken, de kunst van het schilderen en vooral van het maken van papier.

Hieronder staat een afbeelding van een Japans schilderij, dat in het museum van Minobu ofwel Nishijima hangt. Het stelt de Drie goden van Papier maken voor, met Ts'ai Lun, de monnik Donchô en Mochizuki Seibee. Uniek en passend in dit verhaal.

En van de klassieke werken was het Boek der Veranderingen, oftewel I Ching, boek van wijs-heid en orakels. Het bevatte 64 hexagrammen, voorzien van een cryptische uitleg, vermoedelijk geschreven door Confucius ( 551- 479 vóór Chr.), een filosoof en een voorbeeld voor alle leraren, de Wanshishibiao.

Een andere naam voor hem was K’ung-fu-tzu.  Écht, om er compleet confuus van te worden,

toch ? 

Dit alles staat vermeld in de Japanse Nihon Shoki, het op één na oudste boek uit de klassieke Japanse geschiedenis, ook wel Nihongi genoemd.  Hieronder staat een deel van de Nihon Shoki !

Dit moet niét verward worden met het Japanse Nihon Nukite.  Hiermee krijg je alleen maar 2 gaatjes in het papier gestoken. Hieronder zie je, hoe dat in de karate-praktijk moet. Het kan ook met slechts 1 vinger, maar dan heet het steken Ippon Nukite. Apart maar effectief wapen.

Het oudste boek is de Kojiki, maar dat is niet zo uitgebreid en gedetailleerd, naar men zegt.

Washi - papier

We zijn nu dus in Japan aanbeland, waar het traditionele Washi-papier, met een lange vezel, wordt gemaakt.

De naam Washi komt van het Japanse Wa (Japans) en Shi ( papier).

In de 7^e eeuw geïntroduceerd in Japan en in de 9^e eeuw schreef de aristocratie al hun gedichten op Washi.

Washi wordt gemaakt van de vezels uit de bast van de Gompi-struik (Wickströmia canescens), van de Mitsumata-struik ( Edgeworthia papyrifera ) of van de Papiermoerbei oftewel Kozu

( Moraceae ). Er is ook nog de 'papierstruik' ofwel Edgeworthia chrysantha; deze werd en wordt geteeld vanwege zijn papierachtige schors, waar handgeschept papier van hoge kwaliteit van wordt gemaakt. Vroeger al maakten Boeddhistische monniken uit de Himalaya papier van de bast van deze plant en schreven daar hun heilige teksten op. Hieronder staat hij, in volle bloei.

De plant bevat een toxische stof waardoor het papier niet wordt aangetast door ongedierten. Daardoor komt het misschien wel dat in Himalaya-kloosters vele manuscripten te vinden zijn van honderden jaren oud.

Frappant is, dat de Gompi-struik niet kan worden gekweekt en dus als washi-materiaal zeldzaam en heel duur is. Er kan ook nog bamboe, hennep, rijst of tarwe toegevoegd worden.

Belangrijk is, dat het Washi-papier traditioneel met de hand wordt gemaakt, geschept.

In het jaar 807 werd in Kyoto een papiermolen opgericht, de Kanya-in, die voorzag in de noden van het keizerlijk hof voor kwaliteitspapier. Dit was in de Heinan –periode, lopend van 794 – 1184. Hier werd de methode van de Nagashi Zuki, een methode met de papieroplossing, de pulp, op de zeef, enkel terug te vinden in Japan, ontwikkeld.

In de hoogtijdagen produceerde de Kanya-in papiermolen meer dan 20.000 vellen fijn wit papier per jaar. Over wit papier gesproken; een gezegde uit de 12^e eeuw luidt: "Wanneer je iemand een geschenk geeft, wikkel het dan in zuiver, wit papier “.

Zuiver wit papier staat symbool voor zuiverheid, goddelijkheid en wordt gebruikt bij de Shinto-rituelen. Hét hoge doel van Shinto is zuiverheid en properheid.

Een belangrijk type papier is het onbewerkte soort washi, genaamd Gampi-shi, ook wel hi-shi-papier genoemd. In de Nara-periode, lopend van 710-794, werd het voor het eerst gebruikt.

Een Japans geschiedenisboek over papiermaken, getiteld Kamisuki-chono-ki, stelt dat een bekende dichter Kakinomoto no Hitomaro begon met het maken van papier in de provincie Iwami, wat nu de prefectuur Shimane is én die techniek werd geïntroduceerd in Ehime.

Kakinomoto was hofdichter van keizerin Jitŏ, de 41e monarch van Japan.

Het is het moeilijkste papier om te vervaardigen. Men gebruikt een zijden gaas, dat gespannen wordt over het scherm tijdens het scheppen en uitwrijven, om te vermijden dat delicate vezeltjes verloren zouden gaan. Het Gampi is een zeer delicaat, glanzend, beige getint papier, dat zeer zacht aanvoelt. De vezels zijn zeer doorzichtig en komt vooral tot zijn recht als schrijf- en kalligrafie-papier.

Er is ook nog het 'Inshu Washi'- papier, een handgemaakt, traditioneel Japans papier. gemaakt in de voormalige provincie Inaba, het oostelijke deel van de Tottori-prfectuur. Het Inshu Washi-papier werd volgens de Engi-shiki Code uit het jaar 927 aangeboden aan het keizerlijk hof. Het papier is zacht en natuurlijk duurzaam en zó zacht, dat penselen twee keer zo snel schrijven als op ander Japans papier en minder inkt absorbeert. Ook hier werd bij de bereiding van het papier de pulp, de vezels, met een zeef c.q. schepraam ( een sugeta ) geschept en voorzichtig geroerd, om de vezels te verstrengelen en laten bezinken, om een uniforme dikte te krijgen. Dit wordt Sukinagashi genoemd.

Hieronder ben ik (rechts) en Anneke te zien tussen / bij de Soft Walls van kunstenares Annelinde de Jong, die het papier maken op de traditionele manier leerde van de Japanse papierprofessor Shinji Hayashi in Kyoto. Daarboven staan enkele voorbeelden van haar hand-geschept papier, met links de helikoptertjes van de es erin verwerkt.

Het is het moeilijkste papier om te vervaardigen. Men gebruikt een zijden gaas, dat gespannen wordt over het scherm tijdens het scheppen en uitwrijven, om te vermijden dat delicate vezeltjes verloren zouden gaan. Het Gampi is een zeer delicaat, glanzend, beige getint papier, dat zeer zacht aanvoelt. De vezels zijn zeer doorzichtig en komt vooral tot zijn recht als schrijf- en kalligrafie-papier.

Hieronder ben ik (rechts) en Anneke te zien tussen / bij de Soft Walls van kunstenares Annelinde de Jong, die het papier maken op de traditionele manier leerde van de Japanse papierprofessor Shinji Hayashi in Kyoto. Daarboven staan enkele voorbeelden van haar hand-geschept papier, met links de helikoptertjes van de es erin verwerkt.

Annelinde gebruikt plantenafval zoals grassen, bloemen van moerascipres, herfstbladeren van beuk en eik, bast van treurwilg en de mannelijke bloem van de els. De helikoptertjes van de verwerkte es komen uit het Matenpark in Apeldoorn.

En dan is er ook nog het hoog kwalitatieve Shiroishi-gami, een goede washi-soort, die werd gemaakt nabij de gelijknamige vesting in de Miyagi-prefectuur, in de buurt van Sendai. Dit Shiroishi-gami behoort tot de vroegste papiersoorten in Japan, uit de Heian-periode, durend van ongeveer 794 tot ongeveer 1185 en genoemd naar de hoofdstad van toen, Heian-kyo.

In deze periode kwam de Samoerai-klasse tot ontwikkeling. Papier maken kende in dit gebied eeuwenlang een hoge bloeiperiode en werd vooral voor de boeren in de wintermaanden een goede bezigheid. Daardoor boerden zij goed, hoop ik.

Vaklieden in het papier maken uit Echizen en ook uit Uzen, beide gelegen op het eiland Honshu, werden naar hier gehaald door de baas van Shiroishi.

De stad Echizen-shi heeft bijzondere Shinto-jinja’s binnen haar grenzen en hebben met het papier maken van doen.

Zo is er de duo-tempel Okafuto-jinja en Otaki-jinja, beide gelegen op de berg Gongen. In deze tempels wordt de godin van het papier, Kawa-Kami, aanbeden. Een legende over haar vertelt, dat zij 1500 jaar geleden de mensen leerde, hoe ze papier konden maken.

Hieronder sta ik bij de Soft Walls van Annelinde de Jong, die het traditioneel papier maken leerde in Japan van Shinji Hayashi, een papierprofessor.  

In Echizen-shi ligt ook de wijk Washi no Sato, waar het traditioneel ambacht van Japans papier maken wordt beoefend. Het is mogelijk te vergelijken met onze papierwatermolen Marten Orges in Arnhem.

Leuk, dat zo ver van huis daar ook aandacht aan wordt geschonken. Dat schept niet alleen papier, maar óók een band.

Aan het eind van de 19^e eeuw waren er zo’n 100.000 gezinnen bezig met handgeschept washi-papier.  

Naast het Echizen traditioneel Japans papier is er ook nog het Mino, Tosa, Sekishu, Inshu, Awa, Ozu, Echu en Uchiyama traditioneel Japans papier, dat verschillend en met diverse grondstoffen werd gemaakt. Zo wordt/werd de binnenschors van de Gampi-boom, de Mitsu-mata-struik en de Papierenmoerbei-boom of Kŏzo-struik gebruikt, naast hennep, bamboe, stro en hibiscus-struik.

Een Nederlandse papierkunstenaar, Rogier Uitenboogaart, verhuisde in 1980 naar Japan en werd daar bekend om zijn vaardigheid Japans traditioneel papier, Washi, te maken. Washi, de term, wordt gebruikt om papier te beschrijven, dat lokale vezels gebruikt, met de hand verwerkt én op traditionele manier wordt gemaakt. Rogier heeft aan Washi een extra dimensie toegevoegd; hij maakt Waranshi, een signatuurtype papier. Waranshi wordt uitgelegd als een fusiepapier, gemaakt door de grondstoffen voor Washi en westers papier, gemaakt van katoen, te mengen.

Genko  Yoshi - papier

Japans, zogeheten manuscriptpapier, uit het midden van de Meiji-periode, van ongeveer 1868-1921, onder de 122^e Keizer van Japan, Meiji.

Het aparte papier is bedoeld voor het schrijven van de Japanse tekens per vierkantje; elk vel had/heeft 200 of 400 vierkantjes om in te schrijven, van rechts naar links en ook nog verticaal. Rare jongens, maar ik zal ze niet vierkant uitlachen. Ze zijn ronduit goed.